وزن | 955 g |
---|---|
ابعاد | 24 × 17 × 3 cm |
نویسنده | عباس اقبال آشتیانی |
مترجم | – |
ناشر | نیلوفر نقره ای |
موضوع | چنگیز خان, مغولان |
نوع جلد | گالینگور |
قطع | وزیری |
تعداد صفحات | 576 |
تعداد جلد | 1 |
شابک | 9786009747511 |
زبان | فارسی |
تاریخ مغول نشر نیلوفر نقره ای
57,000 تومان
22,800 تومان
عباس اقبال آشتیانی
مرحوم عباس اقبال آشتیانی (1334 – 1275 هش) ادیب، تاریخنگار، استاد دانشگاه، روزنامهنگار، مقالهنویس، متنویرای کهن و مترجم ایرانی بود. وی یکی از برجستهترین پژوهشگرانی است که در حوزههای تاریخ، جغرافیا و ادبیات ایران تحقیق کرده و حاصل تتبعات او در زمینههای تالیف، تصحیح و ترجمه، همواره مورد استفادهی علاقهمندان تاریخ و ادبیات این سرزمین بوده است.
جلد حاضر، شامل تاریخ ایران است که از ابتدای استیلای چنگیز تا تاسیس دولت تیموری یعنی از اوایل قرن هفتم تا نیمه دوم قرن نهم و متضمن دوره سلطنت ایلخانان مغول است بر ایران و سلسله های جزئی که در فاصله این دو قرن و نیم بر بعضی قسمت های ما سلطنت و امارت داشته اند.
مُغول قومی از نژاد زرد است که سرزمین مادری آنان مغولستان میباشد. جمعیت کنونی مغولها حدود ۱۰ میلیون تن است که بیشتر در مغولستان (۲/۷ میلیون)، چین(۵/۸ میلیون) و روسیه (۱ میلیون) زندگی میکنند. البته به دلیل جنگاوری و مهاجرتهای آنان در سدههای پیش، ردپای آنان به نقاط مختلف آسیا و حتی شرق اروپا( بهویژه قفقاز شمالی) هم کشیده شدهاست. بیشتر مغولان پیرو آیینهای بودایی تبتی و شمنیسم هستند و عدهٔ کمی از آنها مسیحی و مسلمان هستند و به زبان مغولی تکلم میکنند. بنا به نظر هارولد لمب در کتاب زندگینامه چنگیز خان مغول، در سدههای اخیر این اشتباه به وجود آمد که ترکها نیز از نژاد مغول هستند. او معتقد است که چنین نیست و مغولها و ترکها دو قوم کاملاً متفاوت هستند. اما در مغولستان بسیاری از ترکها و مغولها در کنار هم میزیستند. ترکها هم قوم متمدنی بودند.
مقدمه مولف (عباس اقبال آشتیانی)
تاریخ تفضیلی ایران اگرچه مثل تاریخ ادبیات زبان فارسی منابع عدیده دارد و از گذشتگان ایرانی یا غیر ایرانی جماعتی به فراخور ذوق و استعداد و معلومات یا بر اثر اغراض خاص قلم بر روی کاغذ گذاشته و مطالبی را یادداشت کرده اند ولی متاسفانه تا کنون کتابی جامع در تاریخ مملکت ما نوشته نشده است که نویسنده آن رعایت مفهومی امروزه کلمه «تاریخ» را چنان که مصطلح اهل علم کنونی است، کرده باشد و از مطالعه کتاب او صرف نظر از وثابع عظیم لشگری وقتل و غارت ها و عزل و نصب ها خصوصیات زندگانی اجتماعی و اقتصادی و ادبی اجداد ما در هریک از ادوار تاریخی به دست می آید و علل ترقی و تنزل قوم ایرانی در مدارج کمالات معنوی واخلاقی و مراحل تمدن و عوامل عمده این سیر در هر دوره مفهوم می شود و این نیست مگر از آشنایی نداشتن به روش علمی مورخین جدید در بحث مسائل تاریخی و طرز تاریخ نگاری امروز که از یک قرن پیش به بعد کلی شکل آن عوض شده چون محققین فرنگی این فن را از مدتی پیش در خطی نو انداخته و بر مبنای علمی متین استوار کرده اند که مثل هر علم دیگر مهارت در آن علاوه بر استعداد غریزی و ذوق طبعی موقوف به فرا گرفتن مقدمات علمی بسیار و استعانت از علوم چند و داشتن نظر دقیق و اقتضای روش کار استادان این راه و به کار بردن نظریه بحث و انتقاد در استنتاج مسائل تاریخی است.
به واسطه پراکنده بودن منابع تاریخ ایران در حال حاضر و مختفی ماندن بسیاری از آنها در گوشه و کنار ها و نداشتن کتابخانه ها و موزه های عمومی و نبودن چاپ های انتقادی از کتب قدما و عدم اطلاع مردم ایران به روش تاریخ نویسی فرنگی امروز به هیچ وجه نمی توان از یک نفر بلکه از چند تن زیر دست نیز توقع آن را داشت که تاریخ تفضیلی ایران را چنان که مطلوب است و به شکلی که قابل همسری با این گونه تواریخ از ممالک فرنگ باشد به نگارش در آوردند و زبان فارسی و مملکت ایران را از این احتیاج مبرم خلاص بخشند.
اگرچه بدبختانه در مملکت ما مردم اصلاح هر امری و اقدام به هر کاری را بدون مطالعه از دولت انتظار دارند و خود حاضر به هیچ گونه جنبشی نیستند ولی در پاره ای موارد خاص، دولت خواهی نخواهی باید مقدم باشد و به واسطه عدم مقدرت مردم یا به علت نشناختن راه مصلحت خود به اجرای بعضی نقشه ها مبادرت نماید، بعضی تاسیس کتابخانه ها و موزه های عمومی و جمع آوری منابع اطلاعات از افراد خصوصی ساخته نیست و اگر هم ساخته باشد، به واسطه محدود بودن میزان مقدرت ایشان چنان که باید نیست به سرعت و انتظام مطلوب انجام پذیر نمی شود. دولت باید نقشه و پروگرام خاصی جهت این گونه منظور های معنوی طرح کند و وسایل آن را در حد امکان مهیا ساخته در دسترس اهل علم بگذارد تا ایشان به تدریج این کار عظیم را به آخر برسانند.
حالیه در نوشتن تاریخ و تاریخ ادبیات و تمدن دو طرز معمول است: یکی تحقیق در جزء جزء مسائل یا در قسمت قسمت دوره ها، دیگری نگارش تاریخ عمومی تمام دوره ها یا تاریخ زمان یک سلسله یا یک موضوع بالنسبیه مرتبط. در شق اول محققین غالبا متخصص در معرفت یک دوره یا یک موضوع خاص می شوند و تحقیقات ایشان صورت رساله های مفرد در باب یک مطلب محدود معین پیدا می کند در صورتی که در شق ثانی، نویسندگان باید به نظری عام در جمیع مسائل و ادوار بنگرند و از لحاظ کلیت وخفظ ربط منطقی بین کلیه امور موضوع تاریخ و انستنباط قوانین عمومی تالیفات خود را به رشته تحریر در آورند و این چنان که پوشیده نیست، امری بسیار مشکل و انجام صورت کامل آن در حد عادی از قدرت یک نفر خارج می نماید مگر آنکه ابتدا متخصصین هر کدام در باب هر موضوع یا هر دوره رساله های مفرد نوشته باشند و بیشتر مطالب و ادوار به این ترتیب تحت مطالعه آمده باشد تا یک نفر یا هیاتی با داشتن مقدمات کار اطمینان بخش قدم در راه تلفیق و تالیف بگذارد.
شش سال قبل موقعی که نگارنده در پاریس بودم و حسن اتفاق مصاحبت ذی قیمت بزرگان عالی قدری را که همه بر من سمت استادی و بزرگواری داشته و دارند یعنی حضرت علامه مفضال، آقای میرزا محمد خان قزوینی و حضرت مسطاب آقای ذکاءالملک فروغی و حضرت استاد آقای میرزاابوالحسن خان فروغی نصیبم کرده بود،غالبا گفتگوی این موضوع در میان بود که به اتفاق یکدیگر یه سبک تواریخی که در چندین جلسه اوقات ما صرف ترتیب نقش این کار و اختیار روش و ترتیب وسایل و مقدمات آن شد ولی بدبختانه فراهم نداشتن سرمایه مادی و ماموریت یافتن حضرت آقای ذکاءالملک به سفارت کبرای ترکیه و مراجعت برادر معظم ایشان به ایران مانع صورت یافتن این نقشه گردید و در همین اثنا بود که دو جلد کتاب نفیس ایران باستان و داستان های ایران قدیم تالیف حضرت مستطاب آقای میرزا حسن خان مشیرالدوله پیرنیا انتشار یافت و موجب کمال خرسندی گردید که اولین قدم در این مرحله از جناب معظم با نهایت دقت و احتیاط و طرز کار اروپایی و استفاده از جمیع منابع موجوده برداشته شده و برای کسانی که بعد ها بخواهند این مرحله را بپیمایند راه روشن گردیده است.
مقارن برگشتن نگارنده به تهران در پنج سال قبل، وزارت جلیله معارف نیز برای رفع احتیاج مدارس درست به کار تالیف یک سلسله کتب درسی زد و جناب مستطاب اجل آقای اعتمادالدوله قراگوزلو، وزیر معارف وقت نیز در این موضوع جدی تام داشتند و نگارنده به تشویق ایشان و حضرت مستطاب اشرف و خدوم معظم من آقای تقی زاده وزیر محترم مالیه مامور تهیه یک دوره تاریخ ایران از ابتدای استیلای مغول تا اعلان مشروطیت گردیده و مقرر شد که سلسله تاریخ ایران از ابتدا تا مشروطیت به ترتیب ذیل فراهم شود:
از ابتدا تا صدر اسلام به قلم آقای پیرنیا.
از صدر اسلام تا استیلای مغول به قلم آقای تقی زاده.
و از استیلای مغول تا اعلان مشروطیت توسط این ضعیف.
آقای پیرنیا به ذوق شخصی اوقات گرانمایه خود را صرف انجام این منظور مقدس کرده و علاوه بر دو جلد ایران باستان و داستان های ایران قدیم و یک جلد درسی خلاصه دو جلد فوق تا کنون دو مجلد کبیر ( مجموعا 1947 صفحه) از ابتدای تاریخ ایران تا اواخر دوره اشکانی فراهم و طبع نموده اند و بقیه تاریخ ایران را هم تا ظهور اسلام در دو مجلد دیگر در دست تالیف و طبع دارند.
کسانی که این دو مجلد حاضر را دیده مطالعه کرده اند، می دانند که مولف محترم تا چه اندازه در این راه زحمت کشیده و چه خدمتی ذی قیمت به هموطنان خود کرده اند، همین که دو جلد دیگر گرانبها نیز از طبع خارج و در دسترس عامه فارسی زبانان گذاشته شود، افق جدیدی پیش چشم مردم این عصر که از گزارش احوال نیکان خود عموما ایران باستان خصوصا آن هم به شکل مطالعه علمی به کلی بی خبرند گشوده خواهد شد و از قرائت و سیر در احوال اجداد با افتخار خود به مآثر گذشته قوم ایرانی که همه وقت در دنیای قدیم صاحب نام و نشان و همدوش ملل عظیم الشان بوده پی خواهند برد و به غرض ورزی مورخین دشمن در باب تحقیق مقام ایرانیان قدیم و مغرضین بی خیر عصر جدید که در این کتاب به خوبی پرده از روی کارهایشان برداشته شد آگاهی خواهند یافت. باشد که غرور ملی بار دیگر در هموطنان معاصر ما شعله زند و خرمن سستی و تن پروری را در وجود ایشان سوخته آنان را به اقتدا به اجداد و عظمت خود وادارد.
قسمتی که بنا بود به قلم آقای تقی زاده نوشته شود، متاسفانه به واسطه ماموریت های دولتی و استغراق اوقات ایشان در انجام وظایف دیگر به آخر نرسید و نیمه تمام ماند و اگر آن نیز به اتمام می رسید، امیدواری تمام بود که سلسله تاریخ عمومی ایران در دست اول فراهم شود و زمینه ای به دست آید تا آیندگان در تکمیل آن بکوشند.
نگارنده که به تشویق و بزرگواری آقایان معظم مذکور در این حلقه داخل شده بود با اینکه هیچ گونه لیاقت و همکاری و همقدمی با آن بزرگان را در خود نمی دیدم امتثال امر را دست به کار تهیه قسمتی که به عهده ام متحول شده بود، زدم و با فراهم نمودن وسایل و منابع کافی و گرفتاری و کار و درس قسمت اول از آن را که اینک در تقدیم خوانندگان می شود محیا وطبع کردم.
جلد حاضر، شامل تاریخ ایران است که از ابتدای استیلای چنگیز تا تاسیس دولت تیموری یعنی از اوایل قرن هفتم تا نیمه دوم قرن نهم و متضمن دوره سلطنت ایلخانان مغول است بر ایران و سلسله های جزئی که در فاصله این دو قرن و نیم بر بعضی قسمت های ما سلطنت و امارت داشته اند.
در ابتدا نظر نگارنده این بود که این کتاب را در حدود مواد لازم برای دوره دوام متوسطه ادبی تهیه کنم ولی در ضمن عمل معلوم شد که گذشتن از سر بسیاری مسائل به اجمال ممکن نیست و منظور اصلی که روش ساختن پاره ای کلیات و نمودن روح تاریخ که شرح زندگانی اجتماعی و معنوی مردم باشد با ذکر رئوس وقایع و مسائل نمی سازد به همین نظر در پاره ای از قسمت ها راه تفضیل اختیار شد و برای آنکه کار محصلین دوره دوم متوسطه نیز زیاد مشکل نشود، قسمت هایی از کتاب را به خطی خفی تر طبع کردیم تا محصلین در یاد گرفتن آن مختار باشند و این قسمت ها که اکثر آنها اقتباس از مورخین و نویسندگان دوره مغول و تیموری و غالبا به عین انشاء ایشان است حکم قرائت تاریخی را دارد و مخصوصا برای نمودن طرز تاریخ نگاری و سبک انشاء ایشان انتخاب شده و این روش را انشاءالله در مجلدات دیگر کتاب نیز رعایت خواهیم کرد. کتاب حاضر با مقدماتی که ذکر کردیم، ناقص است و البته از اشتباهات نیز خالی نیست. چون اولا کار دست اول کسی است که به خصوصه در این باب تخصصی نداشته ثانیا با فراهم نبودن نمونه ها یا راهنمایانی در این راه نا هموار مجهول و نداشتن دسترسی به منابع لازم ( که گاهی تحصیل کتاب های چاپی راجع به این دوره نیز در تهران غیر ممکن می شد) آن هم در مدتی قلیل آوردن نمونه ای خالی از عیب و نقص از عهده نگارنده خارج بود، مخصوصا با قید درسی بودن کتاب تحقیق عموم مسادل جزء به جزء و به دست دادن اقوال مختلفه و منابع اطلاعا ت وبحث در صحت و سقم روایات مقدور نمی شد. این کتاب زمینه کاری است برای فضلای دیگر که بعد ها در رفع نقیصه های آن بکوشند و هر کدام قسمتی از آن را روشن کنند تا انشاءالله در آینده چنان که شان تاریخ ایران است مشکلات مسائل آن حل شود و بالنتیجه کتاب مفتح و قابل اعتماد فراهم آید.
نظر نگارنده در این کتاب بیشتر نمودن روش علمی تاریخ نویسی و سعی در تالیف منطقی مسائل موضوع تاریخ ایران در عهد مغول بوده است مخصوصا اهتمام به عمل آمده است که در تاریخ ایران در این ایام که در کتب جمیع مورخین آن ادوار با تاریخ عمومی تمام ملل مغلوبه مغول مخلوط ذکر می شود، جداگانه نوشته شود و از وقایع زندگانی ملل دیگر نیز اموری که با تاریخ ایران ارتباط پیدا می کرده در این کتاب به تناسب ایراد گردد.
سه جلد دیگر کتاب که در دست تالیف است، شامل قسمت های ذیل خواهد بود:
جلد دوم: تاریخ ایام تیموری و مقدمات تشکیل دوبت صفویه.
جلد سوم: دوره صفویه و افشاریه.
جلد چهارم: زندیه وقاجاریه
این کتاب را نشر«نیلوفر نقره ای» به چاپ رسانده و توسط فروشگاه اینترنتی هافکو به فروش میرسد.
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.